De zelfhulpboeken zijn op zich het probleem niet.

Ze voldoen aan een verlangen om ons leven een beetje makkelijker en beheersbaarder te maken.

Mensen willen graag leren.

Het probleem is het idee dat het volgende boek het geheim van alles zal onthullen, dat de belofte wordt ingelost dat we eindelijk afstand kunnen doen van onzekerheid en ongemak, en meer controle krijgen.

Ik denk dat je verslaafd kunt raken aan spirituele en zelfhulpboeken.

Het is zeker niet de meest ontwrichtende vorm van afhankelijkheid, maar de mechanismen zijn hetzelfde.

En de dopamine die ons in de armen van een specifieke gewoonte drijft, is hier net zo goed aanwezig.

Nog één boek of video en ik ben er.

Nog één methode en ik zal eindelijk rust vinden.

Nog één keer hard werken aan een nieuwe gewoonte en alles zal definitief op z’n plaats vallen.

Iedereen die ervaring heeft met die cyclus kent ook de teleurstelling en schaamte na een aanvankelijk euforisch vertrouwen.

Het begint met veel enthousiasme en gretigheid, maar áls we het boek al uitlezen (en dat is vaak niet het geval), wordt de verse kennis die we hebben opgedaan moeiteloos weggeblazen door hoe we het altijd al deden.

De meeste zelfhulpboeken vragen om discipline en volharding: alleen maar lezen creëert slechts de tijdelijke illusie dat het vanaf nu anders zal zijn, zonder dat er al sprake is van een wezenlijk veranderd fundament.

En daar gaat het meestal mis.

We zijn gewoontedieren en die gewoontes gaan hardnekkig hun gang, ongeacht of we een beetje nieuwe kennis hebben toegevoegd aan ons arsenaal, en ongeacht hoe ontzettend graag we dingen anders willen doen en ervaren.

Het boek gaat in de kast, we vergeten het allemaal snel weer, en binnen no time komen we weer een nieuwe belofte tegen.

Of dát een probleem is moet je zelf uitmaken.

Maar voor mij is het in elk geval een valkuil.

—

(Foto door @shiromanikant, voor Unsplash)